Het verhaal van.... Frank

De selectie
Tijdens mijn werk gaat mijn mobiel. NCRV, of ik aanstaande zondag op gesprek wil komen. Een paar dagen geleden in een opwelling een inschrijvingsformulier opgestuurd voor een mij onbekend programma omdat een expeditie door Afrika me toch wel een ultieme uitdaging lijkt. Nadenken zat er bij het invullen van het inschrijfformulier niet bij. Als ik dan in de eerste selectieronde mag deelnemen dan is een mentaliteitsverandering vereist, had ik maar in eerste instantie na moeten denken. En dus heb ik binnen twee dagen mijn brein bij elkaar geraapt en mijn doel verzet om die uitdaging werkelijkheid te laten worden. Op naar Hilversum.

De selectieronde’s vinden al meteen voor de camera plaats. Ik mag me in een minuut voorstellen aan de camera. Die minuut duurt 30 seconden want ik verval in gebazel, voornamelijk vanwege de zenuwen die de camera op me hebben. Ze willen een grotere mentale en fysieke uitdaging en meer op individuele basis vergeleken met de vorige serie “Missie Antarctica”. Na een aantal vragen over mijn uitdagingen, drijfveren, goede en slechte eigenschappen en ingevulde aanmeldingsformulier wordt mijn profielschets doorgenomen en krijg ik te horen dat het gedurende de missie verboden is om contact met de buitenwereld te hebben. Dat ik me moet neerleggen dat de regie gedurende de missie niet in mijn handen ligt. “Geen SMS, geen telefoon, geen credit card. De afvaller gaat linea recta naar huis” Ik reageer laconiek: De uitdagingen kunnen me niet groot genoeg zijn. Maak me gek, maak me gek. Tot slot verneem ik dat er uiteindelijk 10 kandidaten gekozen zullen worden voor de missie.

Mijn hart bonkt in mijn keel als ik het verlossende telefoontje van de NCRV krijg. “Je zit bij de definitieve kandidaten”. Eerst schreeuw ik het uit, dan komt er een dubbele vreugde kreet en als ik weer bij zinnen ben krijg ik te horen over de medische keuring, de vereiste stapel pasfoto’s voor de visa, een kopie van mijn paspoort en van mijn medische paspoort om de inentingen te controleren. Pas drie dagen inclusief een slapeloze nacht na het verlossende telefoontje dat ik naar Afrika ga komt de ratio terug en ben ik weer bij zinnen.

De laatste dagen voor vertrek sluit ik me communicatief af van de buitenwereld. De zenuwen stijgen en om die om te buigen naar oplaadenergie gaat de telefoon uit, de muziek aan en neem ik een startstrategie met mezelf door. Geen kat uit de boom, geen afwachting maar oogkleppen, power en gaz. Geen top zonder dal, memoreer ik voor mezelf. Top en dal zullen in topsnelheid op me neerdalen. Get ready for this.

De Missie
Op Schiphol ontmoeten alle kandidaten elkaar terwijl de camera’s draaien. De eerste indruk van de kandidaten is dat het een erg goede en sterke ploeg is. Gevarieerd en gewaagd aan elkaar. Als we inchecken worden onze paspoorten angstvallig van ons vandaan gehouden, want daarin zitten de visa. Bovendien komt de ontknoping van de bestemming: Het bagagelabel vermeld KIA voor Kilimanjaro International Airport. Niemand die gedacht had dat we direct op de Kilimanjaro zouden aanvliegen. In het vliegtuig hoppen we voornamelijk van stoel om met iedereen beter kennis te maken. Helaas arriveren we in het donker; de Kili niet te zien,  maar voordat we uitstappen wenst het cabinepersoneel ons succes en krijgen we een “KLM-survival-kit” in handen gedrukt met pretsels, choco, wijn, kleurpotloden, stickers en  etc. De geur van Afrika is het eerste wat me goed doet. Het waait in KIA en een zoete warme geur waait langs me af als ik de trap afdaal. Terug in Afrika!

Niet geslapen die nacht, simpelweg te warm (tja, da’s even schrikken bij de wallen onder mijn ogen!). Ik bleek niet de enige te zijn. Nou was er ook erg weinig tijd voor want de nacht telde maar vier uurtjes. Na ontbijt en het inleveren van de persoonlijk spullen zoals mobiel, portemonnee, huissleutels, etc gaan we in de busjes vroeg op pad de Tanzaniaanse steppe door. We passeren het bord dat de richting van Manyara National Park aangeeft. En nog eens uren later doemt de productieploeg op die onder een boom met camera’s in de aanslag staan. Het spel is nu echt begonnen.

Jetske die al licht aangebrand is door de moordende zon, verwelkomt de groep, introduceert het programma en heeft direct voor het eerste spel een vrijwilliger nodig. Jetske kijkt me strak in het gezicht aan en als ze ook de volgende 10 seconden haar blik niet van me afwendt, stap ik naar voren, gelijktijdig met Yvonne. “Frank was eerder, en dat betekent dat hij niet mee zal doen met spel 1. Dat betekent ook dat Frank vrijstelling heeft en niet als eerste afvaller in de retourstrijd zal zitten”. Mijn vreugde slaat meteen om in besef dat deze stap me in een nadelige positie brengt, omdat ik de eerste vrijstelling gratis in mijn schoot geworpen krijg, maar belangrijker dan dat is dat de rest van de kandidaten een zware fysieke proef voor de boeg krijgen terwijl ik buiten de groep kom te staan. Dit gaat me geheid tegenstemmen opleveren. Terwijl ik in de schaduw wacht worden de kandidaten een voor een met een rugzak gevuld met water op pad gestuurd. Als enig informatie krijgen zij mee dat water schaars is. Ik baal dat ik me als vrijwilliger heb aangemeld want ik had dolgraag aan die zware proef mee willen doen.
Terwijl, zo verneem ik later, de kandidaten moeten lopen, fietsen met bananen en opnieuw een berg op moeten klimmen, krijg ik een zak met daarin persoonlijke items die bij alle kandidaten vanmorgen uit de rugzak zijn genomen. Ik moet de items bij de juiste persoon leggen. Het doel daarachter blijft een verrassing, zoals alles in het programma. Alleen de sigaretten voor Peter, de enige roker op Arjan na, die vanaf het vertrek op Schiphol gestopt is (no way dat hij dat vol zal blijven houden), de zwembril van Arjan, de leesbril van Yvonne en de verrekijker van mezelf zijn voor me enigszins duidelijk. Als ik een Flair uit te zak haal is het slikken en bij een paar slippers en een toilettas krijg ik het moeilijk want die kunnen van alle dames zijn. Ik heb een uur nodig, bespreek hardop alle 15 mogelijke scenario’s, zelfs een humorscenario waarin spierbonk Peter een teddybeertje heeft meegenomen. Dit is het spel en de consequentie daarvan zal ik moeten slikken. In het ergste geval levert me de vrijstelling van de eerste retourplaats me een gegarandeerde plek op als tweede in de retourstrijd.

Als alle kandidaten na het afzien van de zware etappe bij hun rugzak staan met daarop al dan niet hun persoonlijke item concludeert Jetske dat ik zes items goed heb. Als ik gefaald zou hebben waren alle items ingenomen voor de rest van het programma. Ik verneem dat de man en vrouw die het laatste uit de zware tocht kwamen met elkaar moesten kampen. Peter en Maartje moesten gokken hoeveel water zij nog in de rugzak hadden. Maartje zat er het verst vanaf en verloor. Zij is hierbij de eerste van de drie kandidaten in de retourstrijd waarvan er uiteindelijk een naar huis zal worden gestuurd.

Ons vervoer blijkt een grote vrachtwagen te zijn waarmee we door Afrika zullen toeren. Tenten opzetten, voor eten zorgen is acuut noodzakelijk want de nacht valt snel. Arjan blijkt gehavend uit de strijd te zijn gekomen, hij heeft voetgrote blaren. Die avond rest ons opnieuw een verrassing. We mogen elke avond CCen, wat staat voor Confession Camera, vergelijkbaar met een Big-Brother dagboekkamer of Robinson biechtstoel. Daar kunnen we anoniem en open ons verhaal doen. De eerste avond krijgen we daar vragen voorgeschoteld zoals onze eerste indruk van Afrika, wie je denkt dat de winnaar wordt en meer persoonlijke vragen zoals bij mij: waarom ik vrijwilliger wilde zijn en of ik niet liever mee had willen afzien met de rest. Ik speculeer dat dit me tegenstemmen zal gaan opleveren

De volgende morgen na het ontbijt ontwikkelen we een afdroogritueel, het zogenaamde fleppen: het in de hete savannelucht droogwapperen van ons servies en gaan we op pad in de vrachtwagen naar de Ngorongoro krater. Halverwege komt de cameraploeg aan boord en begint het volgende spel. We gaan wild spotten en moeten van te voren voorspellen hoeveel van de twintig beesten op een lijst we zullen spotten. We zijn wild enthousiast de hele dag door, maar ondertussen is iedereen bezig te onthouden wie welk dier spotte, wie welk aantal voorspelde en welke dieren we wel zagen maar niet op de lijst stonden, aangezien we niet weten welke vraag voor de retourstrijd hieraan vast zal zitten. Tanzania is een van de machtig mooie Afrikaanse landen om het grote wild te spotten en iedereen heeft zijn ogen uitgekeken De Ngorongoro was indrukwekkend en we zetten onze tenten op in midden de Serengeti. Vlak voor het CCen, krijgen we de moeilijke mededeling dat we morgen iemand moeten nomineren. Dat zal een moeilijke en zware opdracht worden.

Nadat de avond gevallen is krijgen we te horen hoe gevaarlijk kamperen in het hekloze Serengeti kan zijn. Duidelijk verhalen om ons schrik aan te jagen. En de bedoeling daarvan wordt duidelijk als we 2 Sony night-shot camera’s die nacht in de tent krijgen om zelf een opname te maken. Dat is een gouden greep en een echte sfeer bevorderaar. Om drie uur s’nachts gebeurt het voorspelbare want een van de tenten probeert een leeuwenaanval in scene te zetten op video. Helaas is iedereen direct wakker en als reactie op de leeuwengeluiden volgt meteen een kraaiende haan en zelfs een paard.

Ook de volgende dag trekken we de gehele dag door de Serengeti om wild te spotten. Zelf vond ik de leeuwen een hoogtepunt. De einduitslag van die dag komt op 11 gespotte dieren op onze lijst, het getal dat ik samen met Suzanne voorspelt heb, maar we weten inmiddels dat het spel een onvoorspelbare wending zal gaan krijgen. Tot nu toe was niets zoals wij hadden kunnen voorspellen en dus blijft het afwachten wat er gaat komen.
Terug in het kamp krijgen we de regels voor het wegstemmen te horen dat straks in ijltempo na het tweede spel gespeeld zal gaan worden. Wegstemmen doen we niet anoniem maar gewoon in een kring. Afscheid nemen mag daarna niet en de weggestemde zal direct als derde kandidaat in de retourstrijd moeten deelnemen. Dit is een zware klap en er valt een stilte in het kamp. Alsof de kandidaten nog niet genoeg op de rand van spanning zijn gedreven krijgen we te horen dat er een geldprijs aan de Missie is verbonden. Iedereen heeft een persoonlijke waarde van 2000 euro en bij afvallen moet je die aan een van de overgebleven kandidaten schenken. Wij zijn verontwaardigd. Het spel krijgt opnieuw een andere wending, zoals we eigenlijk inmiddels we gewend zijn, maar die geldprijs levert een nare smaak op

Het vervolg van het tweede spel gaat als volgt: We moeten iemand nomineren waarvan we denken dat die niet de volgorde van de gespotte beesten kan herinneren. Uiteindelijk worden Yvonne en Bram door alle kandidaten genoemd en als Yvonne het verkeerde beest noemt verliest zij het spel en moet deelnemen in de retourstrijd. Vervolgens komt de nominatie ronde. We moeten een naam opschrijven met daaronder een steekwoord. Als bij de eerste tegenstem de lens op twintig centimeter van me nadert voel ik nattigheid. Ik incasseer de ene na de andere tegenstem, behalve die van mijn tentgenoot Arjan. De rest van de stemmen is allemaal tegen mij. Dat komt hard aan, maar waarschijnlijk zou ik ook diegene hebben weggestemd die niet aan de eerste zware fysieke proef had deelgenomen maar in plaats daarvan een wildcard had gekregen. Maar bovendien wordt nu mijn nachtmerrie scenario waarheid want samen tegen Yvonne en Maartje heb ik 2 stemmen tegen me in de retourstrijd aangezien de twee dames tentgenoten zijn en elkaar niet zullen weg zullen stemmen. Mijn enige redding zou zijn dat ik zelf vraag vijf mag beantwoorden omdat ik daarmee een van de andere twee eruit kan stemmen. Na mijn bijna unanieme nominatie moet ik direct mijn bagage inpakken en deelnemen in de retourstrijd.

Helaas geeft Yvonne het retourticket voor de vijfde vraag niet aan mij en daarmee zijn mijn kansen bekeken. In een spannende vragenronde beantwoordt Maartje de laatste vraag juist en stemt mij naar huis. Ik had het aan voelen komen en mijn reactie is bijna stoïcijns. De frustratie komt pas nadat ik in de jeep wordt weggereden. Het einde van mijn missie. Te kort, niet eens kans gehad om mezelf te bewijzen. Een diepe dal, maar ook dat hoort bij het spel. Als eerste afvallen na bijna unaniem weggestemd te worden is pijnlijk. Zelf baal ik het meeste dat ik me als vrijwilliger heb aangemeld zodat ik die leuke maar fysiek zware opdracht niet hebben kunnen meemaken.

Retour: Out of Africa
Schiphol is altijd een domper, maar de voordeursleutels omdraaien is nog zwaarder. Had de NCRV ook door, want er wordt een gigantische bos bloemen bezorgd met “Bedankt voor je inzet”. Op mij toilet (ja, eindelijk weer eens een echt toilet!) krijg ik nog even een waanbeeld dat de camera nog steeds draait. Een paar dagen later gaat de telefoon. Een van de programmamakers informeert hoe het met me is. Aflevering 2 is rond, verneem ik van hem, en dus is de volgende kandidaat die op dit moment een aanstormende depressie invliegt….

Ik kijk terug op en bijzondere maar korte ervaring. Terug te zijn in Afrika was geweldig, ik wil zeker meer zien van dit machtige continent. Rondtrekken onder primitieve omstandigheden daar kan ik me helemaal in vinden. Dat we daar rondtrokken in een totaal productie- en mediacircus dat heb ik voor lief genomen. Afrikanen hebben een mooi pluk-de-dag motto waar wij nog veel van kunnen leren.